0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Esnaf Bülteni Dergisi olarak iletişimde olduğumuz yüzlerce şirketin birbiri ile İş Birliği, Uzun Süreli Ortaklık, Proje Bazlı Ortaklık kurup hem kendi büyümelerini sağlayıp hem de Küresel Marka ortaya çıkmaması sorununu, işinin ehli ve bu konuların uzmanı İstanbul Ticaret Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Murat Kasımoğlu ve SMMM-MBA Zeynep Odabaşı Filiz’e sorduk.

KOBİ’lerin kendi aralarındaki İş Birlikleri ve Ortaklıklarını geliştirecek formülleri ve ipuçlarını sizin için anlattılar.   

Eşref Küçükateş: KOBİ’ler kurumsal kapasitesini artırmak için neye ihtiyaç duyuyor?

Prof. Dr. Murat Kasımoğlu: Türkiye ekonomisi büyüyen, gelişen güçlü ekonomik dinamikleri olan önemli bir Pazar büyüklüğüne sahip. Yeni şirket ve iş modelleri geliştirmek, uygulamak ve bu modellerin sürekliliğini sağlamak Türkiye ekonomisi için oldukça önemli. Çünkü mevcut iş yönetimi KOBİ’lerimizin kurumsal kapasitesini artırmak için yetersiz kalıyor. Dünya değişiyor, teknoloji, bilim, sanayi, baş döndürücü bir hızla gelişiyor. Biz de, bu değişim ikliminde ayazda kalmamak için yaklaşık 3.500.000 Türk KOBİ’si olarak, kurumsal gelişime önemli düzeyde etki edecek iş modellerine ihtiyaç duyuyoruz.

Eşref Küçükateş: Yeni iş modelleri nelerdir? KOBİ’lerin hangi eksiklikleri bu modellere ihtiyaçları artırıyor?

Zeynep Odabaşı: KOBİ’ler de özsermaye büyüme hızına paralel olarak artması gerekirken büyüme hızının çok gerisinde kalıyor. KOBİ’lerin etkin bir alacak tahsilatı ve borç yönetimi politikasının olmaması, yüksek maliyetler ile fazla borçlanmalar, duran varlıklara fazla yatırım yapılması, sermaye yapısının optimal düzeyde olmaması ve sermaye maliyetlerinin göz ardı edilmesi, dövizle borçlanma, kısa vadeli borçlanma, finansal okur yazarlığın zayıf olması KOBİ’ler için yeni işbirliği ve ortaklık modellerine olan ihtiyacı artırıyor. Bu sadece firmanın özelinde yaşanan mikro düzeyde ki eksiklikler. Bunun haricinde yöneticiler mezo ve makro düzey analizlerle firmalarının mevcut durumlarını ortaya koymak ve uzun vadede yol haritalarını belirlemek durumundadır.

Eşref Küçükateş: Firmaların iş modelleri geliştirmeye iten diğer unsurlar nelerdir?

Prof. Dr. Murat Kasımoğlu: Firmaların finansal problemlerin yanı sıra kaynak kullanımında da sorunlar mevcut. Mesela firmaların en kıymetli kaynağı olan insan unsuru, bunca iyileştirmelere rağmen hâlâ gerekli değeri görmüyor. Böyle olunca da personel giriş çıkışları son derece süratli oluyor ve yüksek personel devir hızları kaydediliyor. Firmalar insan kaynakları politikalarında mali kaygılar sebebiyle ucuz işgücü kullanmayı nitelikli ve tecrübeli personele tercih ediyor ya da etmek durumunda kalıyor diyelim.

Tarafların nedenler ve sonuçlar üzerinde anlaşma sağlaması; Bu yaklaşım da orta ve uzun vadede şirketlerin rekabet gücünü ve şirketlere olan aidiyet hissini azaltıyor. KOBİ’lerindeğişimialgılayamamalarıvedeğişimiyönetmemeleritemelproblemlerdenbiri. İşletmeler maalesef kurumsal kaynakları etkin kullanamıyor.

Eşref Küçükateş: Yeni iş modelleri kurgulama metotları nelerdir?

Zeynep Odabaşı: KOBİ’ler istediklerinin ne olduğu veya istenen sonuçlara nasıl ulaşılacağı konusunda anlaşamadıklarında işbirliği; ‘zorlama’ ya dayanır. Bu zorlamanın varyasyonu da “güç araçlardır”. KOBİ’ler aynı şeyi istiyor ancak bu isteklerine ulaşma yollarında anlaşamıyorsa, liderlik araçları onları fikir birliğine götürebilir. Bu liderlik araçları da; rol model ve karizma gibi araçlardır. KOBİ’ler neden-sonuç konusunda hemfikir ancak isteklerinin ne olduğu konusunda konsensus sağlayamıyorsa, ‘yönetim araçları’ nı kullanmalıdır. Bu yönetim araçları da liderlerin eğitim ve ölçüm sistemleri gibi araçlardır.

Eşref Küçükateş: Tarafların nedenler ve sonuçlar üzerinde anlaşma sağlaması üzerine ortaya koyduğunuz matrisi bize anlatır mısınız?

Prof. Dr. Murat Kasımoğlu: KOBİ matrisinin her iki boyutunda hem fikir ve mevcut durumdan memnun olan şirketler, değiştirilmesi çok zor ve derin bir kültüre sahiptir. Bu durumlarda yön değiştirmek için ‘kültür araçları’ kullanılabilir. Bu kültür araçları ise; ritüeller ve değerlerdir. Yöneticiler müzakere ve mali teşvikler gibi başka araçlara da sahiptir. Ancak bu araçlar yalnızca matrisin her iki boyutu üzerinde belirli bir düzeyde anlaşma olduğunda işe yarayacaktır.

Prof. Dr. Murat Kasımoğlu  

İstanbul Ticaret Üniversitesiİşletme Fakültesi Öğretim Üyesi

Zeynep Odabaşı Filiz

SMMM İstanbul Ticaret Üniversitesi / İşletme MBA