0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Yüksek maliyetler, korona krizi vb. birçok sebeple esnaflar dertli. Kapanan dükkânlar,  hevesle yeni açılan dükkânlar, dayanmaya çalışanlar, kime sorsanız günü kurtarmaya çalışıyor.

Aslında bütün dünya bir değişim ve dönüşüm içinde.  Bunun farkına varan var, varamayan var. Varamayanlar sürekli şikâyet ve kayıpta.

Neden böyle; iş konusunda ilgisizlik, meraksızlık, bıkkınlık da var, hep aynı devam edeceğini sanmak da. Hâlbuki şöyle bir tarihe bakıldığında birçok iş kolunun artık yapılmadığı da bilinmekte. Ama kimse kendi iş konuna bu durumu kondurmuyor.

Oysa ticaret eskiden bu yana dünyada gerek tüketilen mallar, gerekse ticaret yolları ve yöntemleri ile çok değişti. Sadece ipek yolunun kullanılmaması bile dünya ticaretini ve ilgili ülke ekonomilerini, üretimi ve bireyleri etkilemiştir. Etkilenenlerden biri de Osmanlı İmparatorluğu’dur.

AVM’LER

Günümüzde ise Alış veriş merkezleri (AVM)’ ler ilk kurulduğunda esnaftan fazla tepki gelmedi. Hatta esnaf birçok ürünü AVM marketlerinden alıp kendi dükkânında sattı. Yani bir anlamda AVM’yi, destekledi.

Çarşıda dükkânı olup da, çarşıdan alabileceği bir ürünü AVM’ den almayan esnaf var mı?

Ne zaman esnaf AVM’lerin zararını daha fazla hissetti, o zaman ses çıkarmaya başladı. Oysa AVM konusu esnaflar için bir dönüşümdü, fırsat kaçırıldı.  Hala AVM’lerden şikâyet ediliyor.

Aradan geçen zaman içinde teknoloji geliştikçe sanal dükkânlar başladı. Çarşı esnafı gene görmezlikten geldi. Pandemi döneminde sanal mağazalar satışta tavan yaptı.

SANAL MAĞAZALAR

İşte bu ikinci fırsat. Bu fırsat kaçmadan esnafın dönüşmesi gerek. Nasıl?

Her şehrin, ilçenin, bölgenin esnafı web sitesinde birleşerek sanal mağaza açarak veya ürünlerini sergileyerek en geç bir gün içinde kurye ile kapıdan ödeme sistemini getirebilir.

Alışveriş sanal mağazalara önemli ölçüde kayıyor. İnsanlar 3-5 günde gelecek ürünü almaktansa aynı gün gelecek ürünü kendi bölgesinden almayı tercih eder, etkili bir tanıtım çalışması ile de başarı gelir. Fakat böyle bir çalışmayı yapmak için birlik olmak, işbirliği, güç birliği yapmak gerek.

İşte tam da burada tabiri caiz ise, çuvallıyoruz. Bu yapabileceğimiz ama yapmak istemediğimiz bir iş. Birlik olmak, birlikte çalışmak. Neden birlik olmak, birlikte çalışmak zor geliyor?

Çünkü geçmiş günlerde kıskandığın veya dedikodusunu yaptığın veya taklit ettiğin komşu ile şimdi aynı web sitesinde yan yana ürün satmak zor geliyor.

İşte böyle küçük şeylere takıldıkça küçük kalıyoruz.

Gelecek sanal alışverişte. Çarşı dükkânları da elbet olacak ama azalacak.  Eğer yukarıda bahsettiğim gibi “Sanal şehir çarşıları” oluşursa dönüşüm gerçekleşir. Yaşamak isteyen ya bu günden önlemini alıp devamlılığını sürdürecek ya da sonra başını iki elinin arasına alıp kara kara düşünecek.

Bu gün birçok kişi, birçok ürünü sokağındaki esnaftan almak yerine internetten satın alıyor. Çünkü sanal mağazaların tüketiciyi cezbedecek çok yönü var. Tıpkı geçmişte AVM’ lerin sizin müşterilerinizi cezbettiği gibi. Sistem de bunun üzerine kurulmuş.

Tüketici nasıl cezbe edilir biliyorlar. Nasıl? Müşterinin sanal ayak izi verilerini bilimsel olarak okuyarak, hareketlerini takip ederek strateji geliştiriyorlar. Çarşı esnafımız ise her gün o dükkân önünden kaç kişinin geçtiğini bile hala bilmiyor.

Pandemi dönemi tüketicinin sanal mağazaya alışmasını hızlandırdı. Tüketici birkaç tıklamayla kapısında istediği ürünü buldu, beğenmezse değiştirdi. Bu rahatlığa alıştı. Önüne sürekli düşündüğü, istediği ürünler gelince de kendini özel hissetti. Bazı ürünleri çok ucuza satın aldı.

1988’de açılan Türkiye’nin ilk (AVM) Galleria’ dan bu yana esnaf, esnaf birlikleri, odaları vs.  AVM’lere karşı değişip dönüşmek için nasıl bir çalışma yaptı, önce bunu sorgulaması gerekiyor.

Soru şu;  Bu gün esnafların tehdidi AVM mi,  sanal mağaza mı?

Buna karar verip söylemleri ve işleri buna göre yapmalı, stratejileri buna göre belirlemeli

Sözün özü;  Artık yeni planlar, farklı şeyler yapmak lazım. Aksi halde yaşam şansı yok. Bu kadar net.

Öğr. Gör. Tümay MERCAN

Kocaeli Üniversitesi İletişim Fakültesi Halkla İlişkiler ve Tanıtım Bölümü/Kurumsal İletişim /Yönetim Danışmanı  tumaymercan@hotmail.com   Twitter:TümayMercan@Tumaymercan /Facebook:Tümay Mercan İnstagram: mercantumay